بررسی اثر ضد قارچی اسانس سه گیاه دارویی در کنترل قارچbotrytis cinerea روی میوه توت فرنگی

چکیده آلودگی های قارچی عامل بسیاری از خسارت های بعد از برداشت محصولات باغی از جمله توت فرنگی می باشد، که گاهی تا 20 درصد محصول را از بین می برند. برای کنترل آلودگی های قارچی معمولاً از محلول های قارچ کش استفاده می شود که برای سلامت انسان مضر هستند. یکی از روشهایی که می توان قارچها را کنترل کرد، امکان استفاده از اسانس گیاهان دارویی است. مهمترین قارچهای بیماری زا در دوره پس از برداشت توت فرنگی botrytis cinerea است. در این تحقیق برای کنترل رشد این قارچ اثر ضد قارچی اسانس های مرزه (satureja hortensis) ، آویشن شیرازی (zataria multiflora) و زنیان(carum copticom) مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا اسانس ها با غلظت های 300 ، 200 و 100 پی پی ام در محیط کشت pda صورت گرفت، آزمایش دوم روی میوه های توت فرنگی برداشت شده انجام پذیرفت. (بدین ترتیب که آزمایش شامل 6 تیمار (سه اسانس، یک قارچ کش و دو شاهد) و هر تیمار شامل سه تکرار و هر تکرار شامل پنج عدد میوه (حدود 70 گرم) در ظرف شفاف یکبار مصرف بود). میوه ها پس از ضد عفونی سطحی در سوسپانسیون 106 ( اسپور در میلی لیتر) botrytis به طور جداگانه قرار داده شد. سپس در سوسپانسیون سه اسانس ذکر شده و یک قارچ کش به نام ایپرودیون + کاربندازیم 5/52 % (پودر وتابل) و آب مقطر (شاهد) فرو برده شد و در شرایط اتاق با دمای حدود 1 ±24درجه سانتیگراد نگه داری گردید. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. در آزمایش اول که در چهار تکرار و به صورت طرح کاملاً تصادفی انجام شد، قارچ botrytis روی محیط کشت pda شامل غلظتهای 100 و 200 و 300 پی پی ام و از اسانسهای مختلف گیاهان ذکر شده و شاهد (بدون اسانس) قرار داده شد. نتایج نشان داد غلظت 200 پی پی ام حداقل غلظت مناسب در هر اسانس جهت جلوگیری از رشد میسلیوم قارچ می باشد. این آزمایش در سه تکرار و هر تکرار شامل پنج عدد میوه (حدود 70 گرم) و در ظرف شفاف یکبار مصرف نگه داری شد. نتایج آزمایش روی آگار نشان داد که غلظت مهار کننده برای مهار رشد میسلیوم بوتریتیس برای هر سه اسانس200 پی پی ام بود و در مورد میوه ها نیز با توجه به تکرار آزمایش برای بوتریتیس200 پی پی ام بود.